Paarden leven in kudde’s samen waar harmonie van levensbelang is. Samen zijn ze sterker dan alleen. Paarden zijn prooidieren waar op gejaagd wordt door onder andere leeuwen en wolven. Om de natuur in evenwicht te houden is een paarden kudde ongeveer net zo sterk als een leeuw. Dat is een hele prestatie als je bedenkt dat paarden geen klauwen en geen slagtanden hebben. Ze hebben dus geen wapens. Het enige dat ze hebben is hun perfecte manier van samenwerken.
Binnen paardenkudde’s is een vorm van leiderschap ontstaan die net zo harmonieus en vredelievend is als de kudde zelf. Auteur Linda Kohanov noemt dit “nonpredatory leadership”, oftewel non-roofdier leiderschap. Dit is een geweldloze vorm van leiderschap.
In een eerder artikel vertelde ik over de door Kohanov beschreven roofdiercultuur en waarom dit voor organisaties zo destructief is. Volgens Kohanov is nonpredatory leadership hier het antwoord op. Deze harmonieuze manier van leiderschap past perfect bij de moderne organisaties in deze veranderende tijden. Het zorgt ervoor dat mensenteams in organisaties net zo veel kracht krijgen als paardenkudde’s tegenover roofdieren.
Paarden zijn nomaden. Ze trekken rond en hebben geen eigen territorium. Hierdoor zijn ze constant overgeleverd aan veranderende omgevingen en invloeden van buitenaf. Denk bijvoorbeeld aan de veranderende seizoenen en steeds wisselende roofdieren. Ze hebben zelf vrijwel geen invloed op hun omgeving.
Maar ze kunnen perfect omgaan met deze veranderingen. Dit is precies wat organisaties in deze tijden van verandering ook nodig hebben. Op veel veranderingen kan je zelf geen invloed uitoefenen. Denk aan veranderingen in de (wereld)economie, marktinvloeden door concurrenten en veranderende behoeftes van klanten. Door de krachten van alle medewerkers in de organisatie te bundelen kan de organisatie veel beter met veranderingen omgaan.
Dit zijn kenmerken van rondtrekkende prooidieren, zoals paarden:
Paarden leven in groepen die elkaar ondersteunen.
De relaties in de kudde zijn belangrijker dan het territorium.
Een gewond paard is een gevaar voor de hele kudde. Binnen de kudde wordt er dus niet gevochten.
Wanneer een roofdier aanvalt wordt er slechts terug gevochten totdat de aanvaller terug deinst. Zodra dit gebeurt stopt het paard met vechten om zijn energie in andere zaken te kunnen steken. Paarden vechten niet tot de dood.
De kudde is zo sterk als zijn zwakste schakel. Daarom is het belangrijk dat kuddeleden naar elkaar toe open zijn over hun sterke en zwakke kanten. Andere kuddeleden zullen dan de zwakke kanten opvullen.
Paarden doen er alles aan om de zwakkere kuddeleden, zoals de veulens, te beschermen.
Dit zijn vaardigheden die je als leider ook kan toepassen. Een geweldloze leider kan zijn team perfect door veranderingsprocessen leiden. Een geweldloze leider kan je herkennen aan de volgende kenmerken:
Deze leider heeft oog voor zowel het individu als de groep
Voor deze leider zijn de relaties met collega’s belangrijker dan materialistische zaken zoals een groot kantoor of een dure auto
Voor deze leider is het proces belangrijker dan het doel
Deze leider zoekt geen conflicten op. Hij verdedigd zichzelf of de groep bij een aanval, maar alleen zolang de aanval duurt. Hij gaat niet door tot de ander uitgeschakeld is Deze leider neemt het op voor de zwakste van de groep.
Bij deze leider kan iedereen zich openstellen en zijn kwetsbare kanten laten zien, zonder dat dit tegen je gebruikt zal worden.
Met deze leiders zal er een organisatiecultuur ontstaan waarin openheid en respect centraal staan. Dit zal de samenwerking optimaliseren waardoor de organisatie als geheel meer bereikt. Hiermee ontstaat een paardencultuur in een mensenorganisatie!
Bron: Power of the herd – Linda Kohanov